درمان تومور سرطانی ویلمز شایعترین تومور کلیه در کودکان

تومور ویلمز نوعی سرطان نادر کلیه است که عمدتا بر کودکان اثر می‌گذارد. و معمولا در کودکان 3 تا 4 سال دیده می‌شود. تومور ویلمزکه نفروبلاستوما نیز نامیده می شود بیشتر یک کلیه کودک را درگیر می کند اما در حدود 5٪ از افراد، تومور در هر دو کلیه رشد می کنند. دلایل تومور ویلمز به طور دقیق مشخص نیست و بعد از 5 سالگی نیز ابتلا به آن بسیار کمتر مشاهده می شود.

تومور ویلمز چیست؟

به وجود یک یا چند تومور در یک یا هر دو کلیه تومور ویلمز گفته می‌شود. در اثر این عارضه رشد بافت غیرطبیعی، در بخش خارجی یک یا هر دو کلیه اتفاق می افتد. احتمال ایجاد تومور ویلمز در کودکان مبتلا به نفروبلاستوم بیشتر است و در این حالت تومور کلیه به ‌سرعت رشد می‌کند. ممکن است در صورت عدم تشخیص به موقع و درمان در ریه‌ها، کبد یا غدد لنفاوی مجاور نیز پخش شود.

علائم توموز ویلمز

• توده شکمی قابل لمس
• تورم شکم
• درد شکم
• وجود خون در ادرار
• از دست دادن اشتها
• یبوست
• حالت تهوع و استفراغ
• تنگی نفس
• تب بدون دلیل مشخص
• کم خونی
• فشار خون بالا
• کاهش وزن

علت ایجاد تومور ویلمز در کودکان

علت ایجاد تومور ویلمز به طور دقیق مشخص نیست ولی در موارد نادر، عوامل وراثتی ممکن است در آن دخیل باشند.

هنگامی سرطان ایجاد می‌شود که اختلالاتی در DNA سلول‌ها ایجاد شود. بروز این اختلالات باعث رشد و تقسیم غیرقابل کنترل سلول‌ها می شوند، و درصورت مردن و از بین رفتن سلول‌های طبیعی زنده می مانند. تجمع این سلول‌های غیرطبیعی تومور را ایجاد می‌کند. که این مراحل در کلیه باعث تومور ویلمز می شود.

عوامل و برخی ناهنجاری ها و سندروم ها هستند که خطر ابتلا به تومور ویلمز را افزایش می‌دهند، عبارت‌اند از:

• داشتن سابقه ارثی

احتمال ابتلای فرزندتان در صورتی که یکی از اعضای فامیل فرزند شما دچار تومور ویلمز باشد، به این تومور افزایش می ‌یابد.

• همی هایپرتروفی

همی‌هایپرتروفی به وضعیتی گفته می‌شود که در آن، یک نیمه از بدن یا بخشی از آن به‌ طور قابل توجهی بزرگ ‌تر از نیمه‌ٔ دیگر باشد.

• آنیریدیا

در این وضعیت کودک فاقد عنبیه بخش رنگی چشم است یا عنبیه‌ٔ او به ‌طور ناقص تشکیل شده ‌است.

• سندرم WAGR

این سندرم شامل تومور ویلمز، آنیریدیا، ناهنجاری‌های دستگاه ادراری و تناسلی و ناتوانی‌های ذهنی می‌شود.

• سندرم بکویت ویدمن (Beckwith-Wiedemann syndrome)

در این سندروم کودکان به‌طور قابل توجهی بزرگ ‌تر از هم‌سن‌ وسالان خود هستند (ماکروزومی). همچنین خطر ابتلا به تومورهایی از جمله نوعی از سرطان کبد به نام هپابلاستوما در افراد مبتلا به این سندرم بیشتر است.

• سندرم دنیس دراش (Denys-Drash syndrome)

این سندرم شامل تومور ویلمز، بیماری کلیوی و هرمافرودیتیسم کاذب مردانه (وضعیتی که در آن، پسری با بیضه به دنیا می‌آید ولی ویژگی‌های زنانه بروز می‌دهد) می‌شود.

تشخیص تومور ویلمز در کودکان

روش‌های زیر برای تشخیص تومور در کلیه کودکان انجام می‌شود:

• معاینه بالینی و بررسی سابقه پزشکی بیمار
• آزمایش ادرار
• سونوگرافی
• آزمایش عملکرد کبد
• آزمایش شمارش سلول‌های خون CBC
• رادیوگرافی شکم
• آزمایش شیمی خون
• آزمایش عملکرد کلیه
• سی‌تی‌اسکن
• نمونه ‌برداری

جراحی تومور سرطانی ویلمز در کودکان

جراحی، درمان اصلی تومور ویلمز در کودکان است و هدف از آن برداشتن تومور با حفظ عملکرد کلیه می‌باشد. این جراحی به دو روش انجام می‌شود:

برداشتن کامل کلیه مبتلا

در این روش، که با عنوان عمل نفرکتومی شناخته می‌شود، کل کلیه به همراه بخش کوچکی از بافت سالم اطراف و در برخی موارد گره‌های لنفاوی، غده فوق کلیوی یا سایر ساختارهای مجاور برداشته می‌شود. جراحی ممکن است از طریق برش در ناحیه شکم یا پهلو (جراحی باز) یا به‌صورت لاپاراسکوپیک و رباتیک انجام شود.

برداشتن تومور و حفظ بخش سالم کلیه

در این روش که به آن جراحی نگهدارنده کلیه یا Nephron-sparing surgery نیز گفته می‌شود، فقط توده سرطانی و مقدار کمی از بافت سالم اطراف آن برداشته می‌شود. این روش نیز می‌تواند به‌صورت باز، لاپاراسکوپیک یا با کمک ربات انجام گیرد.

درمان تومور ویلمز کودکان بدون جراحی

• پرتو درمانی

یکی از روش‌های درمان سرطان پرتودرمانی می باشد که با استفاده از پرتوهای ایکس باانرژی بالا برای از بین بردن سلول‌های سرطانی یا توقف رشد آنها اقدام می کنند.

• شیمی درمانی

شیمی‌ درمانی یکی دیگر از درمان‌های سرطان است و انجام آن به نوع و مرحله سرطان بستگی دارد.که در آن با استفاده از داروبرای متوقف کردن رشد سلول‌های سرطانی تجویز مس شود که یا کمک می کند این سلول‌ از بین بروند یا مانع تکثیر آن‌ها می‌شود. این داروها پس از تزریق وریدی یا عضلانی یا بلع وارد جریان خون می‌شوند و به سلول‌های سرطانی سراسر بدن می ‌رسند.

• درمان بیولوژیک

در این درمان برای از سیستم ایمنی بدن خود بیمار بهره می‌گیرد. در این روش با استفاده از مواد ساخته ‌شده در بدن یا تهیه ‌شده در آزمایشگاه برای ارتقاء، هدایت یا بازیابی توانایی دفاعی طبیعی بدن بیمار در برابر سرطان به ‌کاربرده می‌شود.

آیا تومور ویلمز عود کننده است؟

عود کردن تومور ویلمز با توجه به وضعیت آتی و روند درمان کودک به دوره درمان قبلی آن‌ها و محل عود آن بستگی دارد. به طور کلی درمان برای تومورهای عود کننده ویلمز با ویژگی‌های زیر بهتر است:

• بافت شناسی مطلوب
• تشخیص اولیه
• شیمی درمانی اولیه فقط با وین کریستین و اکتینومایسین D
• بدون پرتو درمانی قبلی

روند درمان معمول برای این کودکان، جراحی برای برداشتن سرطان عود کننده و پرتو درمانی در صورتی که در درمان قبلی انجام نشده باشد. همچنین شیمی درمانی، اغلب با داروهایی متفاوت از داروهای مورد استفاده در اولین دوره درمان صورت می گیرد.

عوارض تومور ویلمز در کودکان

جراحان با دقت بسیار بالا برای برداشتن تومور ویلمز اقدام می کنند تا از وجود هرگونه مشکل در حین و بعد از جراحی جلوگیری کنند. از عوارض ممکن حین جراحی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خونریزی
• آسیب به رگ‌های خونی اصلی یا سایر اندام‌ها
• واکنش آلرژیک به بیهوشی

بعد از عمل نیز طبیعی می باشد که کودک مدتی پس از جراحی درد داشته باشد که با مصرف داروهای تجویز شده می توان آن را کنترل کرد. مشکلاتی بعد از انجام جراحی از قبیل خونریزی داخلی، لخته شدن خون، عفونت یا مشکلات حرکت غذا در روده شایع نیستند اما ممکن است اتفاق بی افتد.

آیا می توان از بروز تومور ویلمز پیشگیری کرد؟

خطر ابتلا به بسیاری از سرطان‌ های بزرگسالان را می‌توان با تغییرات خاصی در سبک زندگی فرد مانند رژیم غذایی، ترک سیگار و انجام ورزش کاهش داد . اما در حال حاضر هیچ راه شناخته شده ای برای پیشگیری از بیشتر سرطان‌ها در کودکان وجود ندارد.

عوامل خطرزا شناخته شده برای تومورهای ویلمز (سن، نژاد، جنسیت و برخی شرایط ارثی) که قابل تغییر نیستند. بنابراین در حال حاضر هیچ راهی برای پیشگیری از بسیاری از این سرطان‌ها وجود ندارد.

• برای کودکان در معرض خطر بسیار بالا:

در برخی موارد بسیار نادر، مانند کودکان مبتلا به سندرم دنیس-دراش که تقریباً مطمئن هستند که به تومورهای ویلمز مبتلا می‌شوند، پزشکان ممکن است برداشتن کلیه‌ها را در سنین بسیار پایین (با پیوند کلیه اهدا کننده در آینده) برای جلوگیری از ایجاد تومور توصیه کنند.

هزینه جراحی تومور ویلمز کلیه کودکان

هزینه این جراحی به عواملی مانند مرحله سرطان، نوع جراحی، مهارت پزشک و ... بستگی دارد و هزینه دقیقی را نمیتوان در نظر گرفت.

• علل علائم و درمان تومورهای سرطانی کلیه در کودکان
  تاریخ انتشار : 1402-12-05تاریخ بروز رسانی : 1402-12-08


• علائم سرطان کلیه و روشهای درمان آن
  تاریخ انتشار : 1403-01-24تاریخ بروز رسانی : 1403-01-28