درد بیضه در مردان ناشی از چیست و چگونه درمان میشود؟

بیضه ها اندام های تناسلی مردانه که در کیسه بیضه قرار دارند و شکلی شبیه به تخم مرغ دارند. درد بیضه، یک وضعیت ناراحت کننده است که ممکن است از آسیب های مختلف به منطقه تناسلی ناشی شود. درد بیضه یک مشکل شایع پزشکی است که اکثر مردان حداقل یک ‌بار در طول زندگی خود آن را تجربه کرده‌اند. برخی افراد این فشار را در هر دو سمت بیضه ‌ها احساس می‌کنند؛ اما امکان آن وجود دارد که ناراحتی با شدت بیشتری در بیضه سمت راست یا چپ ایجاد شود. درد بیضه‌ ها از مشکلاتی است که می‌تواند سلامت افراد را به خطر انداخته و حتی زندگی روزمره آنها را دچار چالش کند. علل بروز درد بیضه شامل وارد شدن آسیب ناگهانی، التهاب، عفونت‌ های مقاربتی یا فوریت‌های پزشکی است. وارد شدن آسیب به بیضه ها می‌تواند منجر به بروز درد مبهمی شود که بر یک یا هر دو بیضه یا کیسه بیضه شما تأثیر منفی گذاشته و همچنین می‌تواند منجر به بروز تورم شود. توجه داشته باشید که نادیده گرفتن این نوع درد می تواند منجر به آسیب های جدی و غیرقابل برگشت به بیضه ها و کیسه بیضه شود. اگر بیش از یک ساعت درد بیضه دارید، برای تشخیص علت درد بیضه ها و درمان درد بیضه با یک متخصص اورولوژیست صحبت کنید.

درد بیضه چگونه است؟

بیضه‌ها از رگ‌های عصبی زیادی تشکیل شده‌اند که به شبکه عصبی کلیه و لگن متصل می‌شود. به‌همین دلیل مردان درد را در شکم و کشاله ران خود بیش از سایر نقاط احساس می‌کنند. علائم دیگری که ممکن است در کنار بیضه درد رخ دهد شامل موارد زیر می‌باشد:

• کبودی: ممکن است پس از آسیب به بیضه ها، کبودی روی کیسه بیضه شما ایجاد شود.
• تهوع و استفراغ: احساس تهوع در معده و یا استفراغ می‌تواند نشانه ابتلا بسیاری از بیماری‌ها و عارضه‌ها باشد که موجب بروز درد بیضه ها می‌شود، از جمله تروما، ارکیت یا سنگ کلیه.
• تورم : ممکن است تورم یا توده‌ای در کیسه بیضه شما ظاهر شود. کیسه بیضه شما ممکن است دچار تغییر رنگ (قرمز، بنفش، قهوه‌ای یا سیاه) شده یا براق به نظر برسد. ورم بیضه می‌تواند نشانه از وارد شدن آسیب به بیضه یا عفونت آن باشد.
• تب : تبی که همراه با درد بیضه ظاهر می‌شود اغلب نشانه عفونت بیضه است.
• بروز مشکلاتی در دفع ادرار: سنگ کلیه می‌تواند باعث زیاد شدن مقدار ادرار دفعی شما شود (تکرر ادرار). آنها همچنین می‌توانند موجب بروز حس سوزش در هنگام دفع ادرار یا وجود خون در ادرار شما شوند (هماچوری).

علل درد بیضه

تروما یا آسیب به بیضه‌ها می‌تواند درد ایجاد کند؛ اما درد بیضه اغلب نتیجه‌ی مشکلات پزشکی است که نیاز به درمان دارد. مشکلاتی شامل:

• آسیب به اعصاب کیسه‌ی بیضه ناشی از نوروپاتی دیابتی
• اپیدیدیمیت یا التهاب بیضه‌ها ناشی از کلامیدیا‌ی منتقله از راه جنسی
• گانگرن یا مرگ بافت‌ها، در نتیجه‌ی پیچ خوردگی بیضه درمان نشده یا تروما
• هیدروسل که با تورم کیسه‌ی بیضه مشخص می‌شود.
• فتق مغبنی (یا فتق اینگوئینال یا فتق کشاله‌ی ران)
• سنگ کلیه
• التهاب پروستات
• ورم بیضه (یا التهاب بیضه)
• اسپرماتوسل (یا وجود مایع در بیضه)
• بیضه‌ی نزول نکرده
• بیماری واریکوسل (گروهی از رگ‌های بزرگ شده در بیضه)
• Polyarteritis Nodosa: بیماری جدی اما نادر عروق خونی ناشی از نقص سیستم ایمنی بدن
• عوارض جانبی دارو مانند آنتی بیوتیک‌های خاص و داروهای شیمی درمانی
• هنوخ شوئن پورپورا (التهاب عروق)
• درد بیضه ایدیوپاتیک (علت ناشناخته)
• توده در بیضه یا توده در کیسه‌ی بیضه
• آسیب یا ضربه به بیضه‌ها
• سرطان بیضه
• پیچ خوردگی بیضه
• عفونت دستگاه ادراری (UTI)
• وازکتومی (نوعی عمل جراحی در مردان برای پیشگیری از بارداری)
• پیچ خوردگی یا تورشن بیضه (Testicle Torsion): در بعضی موارد، درد بیضه به علت بیماری شدیدی به نام پیچ خوردگی بیضه اتفاق می‌افتد. در این بیماری، بیضه پیچ می‌خورد، جریان خون آن قطع می‌شود و این شرایط باعث آسیب به بافت‌ها می‌شود. پیچ خوردگی بیضه یک اورژانس پزشکی است که باید برای جلوگیری از آسیب به آنها به سرعت درمان شود. این بیماری در مردان 10 تا 20 ساله بیشتر رخ می‌دهد.
• سرطان بیضه: درد در بیضه به ندرت ناشی از سرطان بیضه است. سرطان بیضه معمولاً به صورت یک توده‌ی بدون درد در بیضه‌ها دیده می‌شود. پزشک در معاینه باید هر توده‌ای که بر روی بیضه‌ها تشکیل شده است را ارزیابی کند.

درد بیضه راست

• آسیب به بیضه سمت راست
• ارکیت. این بیماری ویروسی یا باکتریایی است و در یکی یا هر دو بیضه ایجاد عفونت می کند. بیماری های مقاربتی مثل سفلیس، کلامیدیا و یا سوزاک هم می توانند علت درد بیضه راست باشند.
• ویروس اوریون
• اپیدیدیمیت
• نوروپاتی. گاهی آسیب‌های عصبی به بیضه می‌توانند درد بیضه سمت راست ایجاد کنند. مثلاً بیماری دیابت می‌تواند چنین مشکلی ایجاد کند.
• هیدروسل بیضه راست
• واریکوسل بیضه راست
• سنگ کلیه سمت راست
• تورشن یا پیچ خوردگی بیضه راست
• سرطان یا تومور بیضه سمت راست

درد بیضه چپ

گاهی درد تنها در بیضه چپ دیده می‌شود. جالب است بدانید که بیضه سمت چپ نسبت به سمت راست در برابر بیماری‌هایی مثل واریکوسل آسیب‌پذیرتر است. علت‌های بیضه درد چپ شامل موارد زیر هستند که با درد بیضه در سمت راست هم می‌توانند مشترک باشند:

• واریکوسل بیضه چپ
• ارکیت بیضه سمت چپ
• اسپرماتوسل بیضه سمت چپ
• تورشن یا پیچ‌خوردگی بیضه سمت چپ
• هیدروسل بیضه چپ
• آسیب و جراحت به بیضه سمت چپ
• سرطان و تومور بیضه سمت چپ

درد بیضه هنگام رابطه جنسی

علت درد بیضه ها بعد از تحریک شدن و نزدیکی را می‌توان اسپاسم و انقباض عضلات لگنی دانست. خوشبختانه این علت در میان جوان‌ها رایج است و اصولاً درد بیضه در این سنین به‌خاطر همین موضوع اتفاق می‌افتد. البته زمانی می‌توان اسپاسم لگن را دلیلی بر درد بیضه دانست که یک اتفاق همیشگی نباشد.

خود ارضائی و درد بیضه

اکسی توسین و تستوسترون خاصیت ضد التهابی دارند و خود ارضایی بیش از حد منجر به کاهش تولید این ماده ضد التهابی می شود، بنابراین منجر درد کشاله ران می شود که می تواند در بیضه ها گسترش یابد و به صورت مزمن ادامه یابد.

درمان بیضه درد در مردان

بر اساس علت اصلی درد، درمان های آن صورت میپذیرند:

ضربه: پس از ارزیابی دقیق، اگر هیچ آسیب جدی بیضه ای مشاهده نشود، بیشتر صدمات و ضربه ها به بیضه در خانه قابل درمان هستند و درمان آن بر طبق موارد زیر است:

• داروهای ضد درد، داروهای ضد التهاب
• محافظ بیضه ای و بالا نگه داشتن آن
• کمپرس یخ
• استراحت
• اگر صدمات بیضه ای شدیدتر و جدی باشند، مانند پاره شدن کیسه ی آن، آسیب همراه با خونریزی و نفوذ اجسام به کیسه ی بیضه، اغلب برای درمان آنها نیاز به جراحی است.
• پیچش بیضه ای: یک مشکل جدی که باید هر چه سریع تر برای جراحی آن به متخصص اورولوژی مراجعه کرد.
• اپیدیدیمیت: درمان این مشکل معمولاً سرپایی انجام میشود؛ اما در موارد پیشرفته و جدی ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان وجود داشته باشد. به طور کلی درمان شامل موارد زیر می شوند:

1. آنتی بیوتیک برای 10 تا 14 روز و نوع آن نیز بسته به سابقه ی جنسی و سن فرد میتواند متفاوت و متغیر باشد.
2. داروهای ضد درد شامل داروهای ضد التهاب
3. محافظ های کیسه ی بیضه و بالانگه دارنده ی بیضه
4. کمپرس یخ
5. استراحت کردن
6. ندرتاً ممکن است فرد مبتلا به اپیدیدیمیت به دلیل عوارض آن مانند آبسه ی بیضه، نیاز به جراحی پیدا کند. همچنین ممکن است اپیدیدیمیت های مزمن و مقاوم به درمان های بالا، نیاز به مسدود کردن اعصاب مربوطه برای کنترل درد و به ندرت نیاز به جراحی و حذف اپی دیدیم ها داشته باشند.

• پیچش ضمائم بیضه: درمان این مشکل خودمحدود شونده ی بیضه در مرحله ی اول داروهای ضد درد به خصوص دارو های ضد التهاب، محافظ کیسه ی بیضه، بالانگه دارنده ی آن و کمپرس یخ هستند. درد معمولاً باید بعد از یک هفته برطرف شود.
• فتق مغبنی: برای درمان قطعی این مشکل نیاز به جراحی است که به طور کلی سرپایی انجام میشود. هرچند افرادی که دارای فتق جدی بوده و به این دلیل نمیتوانند به عقب برگردند، برای کنترل آن نیاز به جراحی فوری دارند. افراد دارای فتق مغبنی باید از بلند کردن اجسام سنگین بپرهیزند. همچنین برای حمایت فتق این افراد وسایل گوناگونی وجود دارند.
• اورکیت: درمان اورکیت شامل مسکن ها، کمپرس یخ، محافظ بیضه و استراحت کردن است. فقط در اورکیت های باکتریایی از آنتی بیوتیک ها استفاده میشود. ندرتاً عوارض جانبی اورکیت، مانند آبسه ی بیضه به وجود می آید که نیاز به جراحی دارد.
• تومور بیضه: مراجعه به متخصص اورولوژی برای تشخیص قطعی و درست انواع توده های بیضه ای ضروری است. اگر بیمار سرطان بیضه داشته باشد، برای گزینه های درمانی بیشتر به متخصص بیماری های سرطانی ارجاع داده میشود.
• سنگ کلیه: درمان سنگ کلیه ی بدون عوارض جانبی معمولاً شامل داروهای مسکن، ضد تهوع ها و دارو های تسهیل کننده ی دفع سنگ کلیه (برای مثال تامسولوسین) است. بعضی از افراد دارای سنگ کلیه باید به متخصص اورولوژی برای خارج کردن سنگ کلیه ی خود مراجعه کنند. اگر سنگ کلیه باعث عوارض جانبی مانند عفونت شود، باید تحت مراقبت های فوری پزشکی قرار بگیرد.

عوارض بیضه درد

در اکثر مواقع بیضه دردناک با موفقیت درمان می‌شود؛ اما در صورت عدم تشخیص و درمان به‌موقع عفونت کلامیدیا یا وضعیت پزشکی اورژانسی همچون پیچ‌خوردگی بیضه می‌توانند باعث آسیب دائمی شوند.

شایع‌ترین پیامد این عارضه عبارتند از:

• ناباروری مردان
• بیماری قانقاریا فورنیه (Fournier’s Gangrene)
• تهدید جان بیمار با عفونت پخش شده در سراسر بدن

چه موقع بیضه درد خطرناک است؟

در صورت بروز علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:

• احساس وجود توده در کیسه‌ی بیضه
• تب
• کیسه بیضه قرمز، گرم یا حساس به لمس
• تماس با کسی که به تازگی به اوریون مبتلا بوده است.

پیشگیری از بیضه درد

برای پیشگیری از بیماری ها و مشکلات مرتبط با بیضه ها، می توانید از گام های زیر برای کاهش عوامل خطر و پیشگیری از درد بیضه استفاده کنید:

• پوشیدن محافظ مخصوص ورزشکاران: این محافظ ها می توانند بیضه ها را در مقابل ضربات و صدمات حفظ کنند.
• رابطه ی جنسی سالم: استفاده از کاندوم در طول روابط جنسی می تواند از انتقال عفونت های جنسی جلوگیری کند که می تواند به عفونت های بیضه منجر شود.
• معاینه بیضه ها: برای تشخیص زودرس تغییرات، توده ها و مشکلات دیگر در بیضه ها، معاینه ماهیانه بیضه ها توسط خود و یا پزشک توصیه می شود.
• تخلیه کامل مثانه: تخلیه کامل مثانه هنگام ادرار کردن می تواند از عفونت های دستگاه ادراری و جلوگیری کند که می تواند به عفونت های بیضه منجر شود.

اگر با وجود این گام ها هنوز هم درد بیضه را تجربه می کنید، بهتر است بلافاصله به پزشک مراجعه کنید تا علت واقعی درد بیضه شناسایی شده و درمان مناسب انجام شود.