علت و درمان سوزش ادرار در زنان

سوزش ادرار یکی از مشکلاتی است که می‌تواند در هنگام دفع ادرار خیلی از افراد را درگیر کند. سوزش ادرار نشانه‌ای از درد، ناراحتی یا سوختن مجرای ادرار در هنگام دفع ادرار است. سوزش ادرار یک بیماری نیست، بلکه می‌تواند نشانه یا علامتی از ابتلای به یک مشکل اساسی در حوزه سلامت باشد. ابتلا به تعدادی از بیماری‌ ها مانند التهاب مجاری ادراری می‌توانند موجب بروز درد و سوزش ادرار (دیسوریا) شود. در زنان، عفونت‌های دستگاه ادراری یکی از علل شایع بروز سوزش و علت درد هنگام ادرار می‌باشد. بروز این عارضه در خانم‌ ها نسبت به آقایان معمولاً شیوع بیشتری دارد. یکی از علت های این امر، کوتاه بودن مجرای ادرار در زنان در مقایسه با مردان است، در نتیجه باکتری ها برای انتقال به مثانه مسیر کوتاه تری را طی می کنند. سوزش ادرار در زنان به دلایل مختلفی پدید می‌آید که هر کدام از دلایل با تشخیص پزشک درمان می‌شود. روش های درمانی مانند تغییر در رژیم غذای، دارو درمانی و … جهت بهبودی این بیماری استفاده می‌شود. پزشک ابتدا باید تشخیص دهد علت سوزش،کدام یک از موارد عفونت، التهاب، عوامل غذایی یا مشکل در مثانه است، سپس به درمان آن بپردازد.

علت سوزش ادرار در زنان

سوزش ادرار به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. معمولاً در زنان علت بروز این مشکل یکی از موارد زیر است:

• سیستیت (عفونت مثانه)
• عفونت واژن
• عفونت دستگاه ادراری
• اندومتریت و سایر علل خارج از دستگاه ادراری
• التهاب مثانه یا مجرای ادرار (معمولاً التهاب به دلیل عفونت ایجاد می‌شود.)
• مقاربت جنسی
• دستمال توالت معطر
• اسپرم کش‌ها

عوامل خطر سوزش ادرار در زنان

این عوامل خطر ابتلا به سوزش ادرار در زنان را بالا می برند:

• زن بودن
• دیابت
• سنگ کلیه
• ارتباط جنسی خطرناک و بدون محافظ
• میانسالی و یائسگی
• بارداری

سوزش ادرار همراه با وجود خون در ادرار

بیماری‌های مختلفی باعث بروز این دو علامت با هم می‌شوند. گاهی عفونت ادراری می‌تواند علاوه بر سوزش ادرار، باعث ایجاد خون در ادرار شود. سنگ کلیه نیز در هنگام دفع سنگ می‌تواند خونریزی در پی داشته باشد. زمانی که دچار عفونت واژن شوید، خونریزی واژینال خفیفی به وجود می‌آید که ممکن است با خونریزی ادرار اشتباه گرفته شود.

سوزش ادرار در بارداری

بارداری باعث تغییرات بسیار زیادی در بدن زنان می شود. این تغییرات، احتمال عفونت ادراری (UTI) و در نتیجه سوزش ادرار در بارداری را افزایش می دهد. تغییرات هورمونی و فیزیولوزیک می تواند باعث ایستایی ادرار و ریفلاکس وزیکوروورترال شود. این تغییرات همراه با مجرای ادرار کوتاه و مشکل در بهداشت به دلیل شکم باردار متسع، به عفونت های ادراری که رایج ترین عفونت های باکتریایی در دوران بارداری هستند کمک می کند.

سوزش ادرار در زمان پریودی

در دوران پریود این عارضه می‌تواند نشان‌دهنده آندومتریوز باشد. زمانی که بافت آندومتریال به قسمت‌های دیگر مانند لگن سرایت می‌کند، باعث التهاب شده و این بیماری ایجاد می‌شود. گاهی هم درد ادرار در زمان پریود نشانه عفونت ادراری است. حتی التهاب دستگاه ادراری هم این عارضه را ایجاد می‌کند.

تشخیص علت سوزش ادرار

تشخیص علت سوزش ادرار در زنان با شرح حال و انجام آزمایشات لازم توسط پزشک صورت می‌گیرد. برای تشخیص قطعی معمولاً گلبول‌های سفید، گلبول‌های قرمز یا مواد شیمیایی خارجی موجود در نمونه ادرار مورد بررسی قرار می‌گیرد. وجود گلبول‌های سفید در نمونه به پزشکتان نشان می‌دهد که در دستگاه ادراری التهاب وجود دارد یا نه. کشت ادرار مشخص می‌کند آیا عفونتی وجود دارد یا نه و کدام باکتری‌ باعث عفونت دستگاه ادراری شده است. همچنین به پزشک شما این امکان را می‌دهد که دریابد کدام آنتی بیوتیک‌ها در درمان باکتری‌ها مؤثر هستند. ممکن است پزشک برای تشخیص علت، نمونه‌ای از پوشش داخلی واژن یا مجرای ادرار هم بگیرند تا وجود عفونت را بررسی کند. همچنین پزشک متخصص سابقه پزشکی شما را هم جویا می‌شود و درباره مشکلات سلامتی احتمالیتان مانند دیابت یا اختلالات نقص ایمنی سؤالاتی می‌پرسد. ممکن است پزشک درباره سابقه جنسی شما نیز سؤالاتی بکند تا متوجه شود آیا علت عفونت ادراری بیماری‌های مقاربتی است یا نه. همچنین ممکن است آزمایش‌هایی برای غربالگری بیماری‌های مقاربتی لازم باشد.

بهترین درمان سوزش ادرار زنان

اولین اقدام برای درمان سوزش ادرار، تشخیص علت بیماری است. همانطور که گفتیم عوامل عفونی و غیرعفونی باعث بروز این بیماری می‌شود. تشخیص عامل بیماری‌زا باعث می‌شود که پزشکان داروهای خاصی را تجویز کنند. برای مثال برای درمان سوزش هنگام ادرار که با عفونت واژن داروهایی تجویز می‌شود که با سوزش ناشی از زگیل تناسلی یا عفونت مثانه متفاوت هستند. با این وجود نمونه‌ای از داروهایی که برای درمان دیسوریا عبارتند از:

• آنتی‌بیوتیک مناسب برای عفونت مثانه، پروستات و یا مجاری ادراری
• تغییر رژیم غذایی (پرهیز از نوشیدنی‌های الکل و کافئین‌دار، ادویه‌های تند، غذاهای فرآوری ‌شده و پرپتاسیم)
• آنتی‌بیوتیک‌های درجه دوم (داکسی‌سایکلین، آزیترومایسین)
• آنتی‌بیوتیک‌های درجه سوم (موکسی‌فلوکساسین)
• درمان عفونت قارچی واژن (مترونیدازول، میکونازول و فلوکونازول)
• استروژن برای واژینیت آتروفیک (نوعی عفونت واژن)
• المیرون خوراکی یا داخل مثانه
• اتساع مجرای ادرار زنان
• آلفابلوکرها و داروهای مثانه بیش‌فعال (تولترودین)
• درمان علامتی (فنازوپیریدین، کلسیم گلیسروفسفات و موارد مشابه)
• آمی‌تریپتیلین
• گاباپنتین
• سرترالین

اگر سوزش ادرار داشتیم چه کنیم؟

تعیین علت سوزش اولین مرحله از درمان این بیماری است که این کار باید توسط پزشک با آزمایش صورت گیرد. تجویز آنتی بیوتیک برای سوزش ادرار ممکن است اولین دارویی باشد که پزشک برایتان در نظر می‌گیرد که می‌تواند برخی از عفونت‌های ادراری، باکتریایی و برخی از STIها را درمان کند. همچنین ممکن است پزشک دارویی برای آرام شدن مثانه‌ی تحریک شده‌ی شما تجویز کند. سوزش هنگام ادرار اگر ناشی از عفونت باکتریایی باشد معمولاً پس از شروع مصرف دارو به سرعت از بین می‌رود. برخی عفونت‌های دیگر ممکن است روند درمان آهسته‌تری داشته باشد، گاهی ممکن است تا 4 ماه برای بهبودی مجبور به مصرف دارو باشید.

• فرد مبتلا به این بیماری نباید در معرض تابش خورشید و گرما قرار گیرد. تعریق، آب زیادی از بدن می‌گیرد و ادرار را کم و غلیظ می‌کند. دفع ادرار غلیظ از مجاری ادراری موجب تحریک و سوزش می‌شود.
• به محض نیاز به ادرار نسبت به تخلیه مثانه خود اقدام کنید تا خطر عفونت و سوزش را کاهش دهید.
• از خوردن غذاهای پر ادویه و شیرین پرهیز کنید.
• بهداشت روزانه را رعایت کنید.
• بعد از ادرار نحوه‌ی خشک کردن باید از جلو به سمت عقب باشد.
• از پوشیدن لباس‌های تنگ خودداری کنید.

• خون در ادرار نشانه چیست و آیا وجود خون در ادرار خطرناک است؟
  تاریخ انتشار : 1402-10-10تاریخ بروز رسانی : 1402-10-16


• بررسی ناهنجاری مادرزادی مجاری ادراری
  تاریخ انتشار : 1402-08-19تاریخ بروز رسانی : 1402-08-24


• عمل جراحی رفلاکس ادراری چگونه انجام می شود؟
  تاریخ انتشار : 1402-12-26تاریخ بروز رسانی : 1403-01-15


• علل رفلاکس یا برگشت ادرار به کلیه و درمان آن
  تاریخ انتشار : 1402-11-22تاریخ بروز رسانی : 1402-12-04